Translate

niedziela, 15 stycznia 2023

Ostrakony i sądy skorupkowe w Starożytnej Grecji.



 Ostrakon ('Οστρακο) to skorupa czy często zakrzywiony fragment naczyń ceramicznych. 

Ostrakony były  używane jako materiały piśmienne na których wydrapywano ostrymi ołówkami lub pisano atramentem znaki lub napisy. 


Czym był ostracyzm ? 

Uważany był nie za karę ale za środek ograniczania władzy jednostki, zawsze gdy obawiano się, że któryś z obywateli zdobył na tyle władzę iż może on zagrażać wolności narodu obalając rząd i narzucając tyranię. 

Po raz pierwszy taką instytucję ochrony ustanowił polityk i demokrata Klejstenes. Przyniosło mu to tytuł założyciela demokracji ateńskiej, która osiągnęła swój szczyt w V w. p.n.e. 


Agora Grecka - zdjęcie Renata Karagiannaki /prywatny zbiór/



Agora Grecka - zdjęcie Renata Karagiannaki 


Raz w roku Ateńczycy zbierali się na Agorze zgodnie z decyzją Eklezji - Zgromadzenia Ludowego- i głosowali przeciwko każdej osobie, którą uważali za niebezpieczną dla demokracji ateńskiej. 

Aby można było wydalić takiego obywatela musiał on zdobyć minimum 6000 głosów. Skazaniec był zobowiązany w ciągu 10 dni opuścić Ateny. Wydalenie było na okres 10 lat. 

Ofiarami ostracyzmu w starożytnych Atenach było wielu znanych Ateńczyków m.in. Temistokles, Tukidydes, Kimon, Arystydes.


Ostrakony z nazwiskami znanych ateńskich polityków, które można zobaczyć w Muzeum Agory znajdującym się w zrekonstruowanym budynku Stoa Attalosa - zdjęcia ze zbiorow prywatnych- Renata Karagiannaki  







czwartek, 28 kwietnia 2022

Zrób ze mną sos tzatzki.

 



Zapraszam dziś w krainę aksamitnego i wyjątkowego w smaku sosu TZATZIKI.

Podawany jest zazwyczaj do dań pieczonych, smażonych i z grilla.
Wyśmienity jako dodatek do pieczonego pieczywa czy ziemniaków. Oddzielnie też jako przystawka do ouzo czy raki. 
Prosty w wykonaniu. 
Poznaj przepis i spróbuj wykonać samemu.

Przepis na tzatziki.

Ogórka  /o wadze w przybliżeniu 125g/ ścieramy na grubej tarce. W dalszej kolejności odciskamy z soku.
Przeciskamy 3 ząbki czosnku przez praskę. Łączymy ogórek i czosnek z 500 g gęstego jogurtu greckiego 
typu stragisto. Dodajemy sól, pieprz, ja dodaje pół szklanki oliwy z oliwek i 2 łyżki octu. Jeśli uważacie, że  te pół szklanki oliwy to dużo,  zmniejszcie jej ilość.  Do dekoracji możemy użyć oliwek.

SMACZNEGO ! 

niedziela, 17 kwietnia 2022

Bamia czyli gulasz przygotowany z okry.



 Okra to jedno z moich ulubionych dań. 

Kroję 2 cebule. Potem wrzucam je do  rondelka,  dodaje oliwę, odrobinę soli i chwilkę podduszam.  Dodaje okrę i delikatnie mieszam. Dalej dodaję do smaku sól, koperek, trochę pieprzu, pokrojonego pomidora i ciepłą wodę tyle by przykryło zawartość rondla. Później już nie mieszam, tylko w trakcie gotowania potrząsam lekko garnkiem by zawartość nie przywarła do dna. Gotuje pod przykryciem do miękkości. 

Pyszne !

Podaję z ciemnym pieczywem.

sobota, 16 kwietnia 2022

O tym dlaczego Grecy bielą domy na Wielkanoc.

 



W Wielki Tydzień na wyspach i w mniejszych miejscowościach na prowincji mieszkańcy mają zwyczaj bielenia swoich domów i podwórek.

Ale i tu w Atenach w dzielnicach oddalonych od centrum często można spotkać ten zwyczaj wśród właścicieli starszych parterowych domów.
Do bielenia używają wapna. Zazwyczaj starają się robić to w godzinach gdy nie ma dużego ruchu na ulicach. Po bieleniu stoją i pilnują by nikt z przechodniów nie zabrudził ich świeżo pomalowanych podwórek, chodników i domów. 

Tradycja bielenia. 

Ten zwyczaj jest ściśle związany z miejscowościami na prowincji. 
Biały kolor jako synonim czystości podkreśla zbliżający się świąteczny czas.
Dlatego Grecy właśnie przed największymi  świętami taki jak  Boże Narodzenie, Pascha i 15 sierpnia zazwyczaj bielą swoje domostwa. 
Jednak ten obyczaj szczególnie odradza się w Wielkanoc. 
Dokładają starań by ich podwórka w Wielki Piątek były czyste gdy przechodzi procesja z Epitafium. 





Tradycja bielenia wapnem jest głęboko zakorzeniona w Grecji od czasów starożytnych. 
W domach w okresie epoki mykeńskiej używano też zaprawy wapiennej. 

Gdy w XIV wieku mieszkańcy obszarów Morza Śródziemnego nawiedziła zaraza, bielenie domów wapnem stało się obowiązkiem ze względów higienicznych. 
I tak do XVIII wieku zwyczaj ten stał się powszechnym środkiem ochrony zdrowia publicznego. 

Od XVI wieku na greckich wyspach dominującym kolorem domów stała się biel. 
W 1928 roku w Atenach i innych rejonach Grecji wybuchła epidemia dengi. 10 lat później Joannis Metaksas nałożył dekret nakazujący obowiązkowe bielenie wapnem domów na wyspach. Miało to zapobiec rozprzestrzenianiu się chorób. 




Mieszkańcy wysp utrzymali biały kolor do dziś. Oprócz względów higienicznych odbija on promienie słoneczne czyniąc domy chłodniejszymi. 
Białe domy na greckich wyspach są obecnie nieodłącznym i charakterystycznym elementem krajobrazu. 


- wykorzystane zdjęcia pochodzą z internetu i ze zbiorów prywatnych-



sobota, 26 marca 2022

Mountza zwana też faskeloma


 

Dłoń z rozłożonymi palcami skierowana w stronę twarzy odbiorcy to w Grecji bardzo obraźliwy gest zwany mountza.

Często łączony jest ze słowami παρ'τα/parta/, οριστε/oriste/, να/na/ lub innymi przekleństwami.




Gest ten wywodzi się z czasów bizantyjskich. 
W przypadku drobnych wykroczeń takich jak kradzież czy cudzołóstwo, sędzia nacierał dłonią pobrudzoną popiołem twarz oskarżonego. Następnie przywiązywano go do osła za nogi i ciągano po mieście.

 


Według psychologów oprócz znaczenia obraźliwego gest ten ma działanie terapeutyczne.Spontaniczny gest pokazuje to o czym nie można lub nie należy mówić. A tym samym eliminuje stres i negatywne emocje z naszego organizmu. 

To w przypadku nadawcy bo odbiorcy z pewnością mountza ciśnienie podniesie 😉


sobota, 5 marca 2022

Czym jest lagana i dlaczego odgrywa wiodąca rolę na greckim wielkopostnym stole.



Kathara Dewtera w Grecji - czyli w dosłownym tłumaczeniu „Czysty Poniedziałek” to dzień rozpoczynający post. 

W ten dzień na greckim stole gości przaśny chleb zwany lagana. Jego nazwa pochodzi od starożytnego greckiego „laganon”. Jest on przygotowywany z mąki i wody bez drożdży. 
Poznajmy jego historię. 

Ponoć taki chlebek jedli Izraelici w noc gdy opuszczali Egipt pod przewodnictwem Mojżesza.

Historia lagany obejmuje tradycję od starożytności po współczesność. Arystofanes w „Ekklisiazouses” mówi „lagana jest rzucana-lagana staje się”. Horacy w swoich tekstach wspomina laganę jako „słodycz ubogich”. 
Zwyczaj pieczenia lagany pozostał niezmieniony na przestrzeni wieków. Jest przygotowywana przez piekarzy według tradycyjnego przepisu. 
Chrupiąca z dodatkiem sezamu jest spożywana w „ czysty poniedziałek”rozpoczynający czas Wielkiego Postu. 
Od tego dnia wierni po karnawałowych ucztach rozpoczynają oczyszczenie ciała i duszy na Wielkanoc. 






 

piątek, 4 marca 2022

Obnażone piersi charakterystyczną cechą ubrań minojskich i mykeńskich kobiet.





W Muzeum Hellenic w Melbourne można oglądać rekonstrukcje ubrań kobiet z epoki minojskiej na Krecie. 
Autorem rekonstrukcji jest dr Bernice Jones.
Ubrania minojskich kobiet zaskakują swoim stylem i różnorodnością wzorów.
 Greckie kobiety nosiły w tamtym czasie ubrania o zupełnie innych rozwiązaniach stylistycznych. Obnażone piersi były charakterystyczną cechą ubrań minojskich i mykenskich kobiet.
Element ten pojawia się w sztuce z tamtego okresu, zwłaszcza na figurkach oraz freskach minojskich. Najbardziej znana jest tak zwana minojska bogini węża Knossos /1650-1550 rok p.n.e./
Poniższe rekonstrukcje oparte są na freskach minojskich.












~zdjęcia i inspiracja~ greecehighdefinition


26 września czarna rocznica - oblężenie Akropolu przez Wenecjan w 1687 roku

Przez cztery dni doża Wenecji Francesco Morosini za pomocą armat i moździerzy oblegał okupowany przez Turcję Akropol ze wzgórz Filopappos, P...